Bài này không có nguồn tham khảo nào. Mời bạn giúp cải thiện bài bằng cách bổ sung các nguồn tham khảo đáng tin cậy . Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ . Nếu bài được dịch từ Wikipedia ngôn ngữ khác thì bạn có thể chép nguồn tham khảo bên đó sang đây. (tháng 10/2021)

Chân Vũ (真武)
Huyền Vũ (tranh Sơn Hải Kinh)
Thông tin chung
Sinh	Đại La Cảnh Thượng Vô Dục Thiên Cung (大羅境上無慾天宮)
Tôn hiệu Bắc Phương Chân Vũ Huyền Thiên Thượng Đế (北方眞武玄天上帝)
Thân phụ	Tịnh Lạc Quốc vương (凈樂國王)
Thân mẫu	Thiện Thắng Hoàng hậu (善勝皇后)
Tôn giáo	Đạo giáo

Trấn Vũ là tên gọi tại Việt Nam của thần Chân Vũ, người Việt còn gọi là Trấn Võ, Húy danh Chấp Minh (執明) là một trong những vị

thần

được thờ phụng phổ biến tại Trung Quốc và các nước Châu Á. Vị thần này tượng trưng cho

sao Bắc cực

, và là một vị thần lớn của

Đạo giáo

thống trị

phương Bắc

, kiêm quản lý các loài thủy tộc nên cũng được coi là

thủy thần

hay hải thần. Theo hầu Chân Vũ là hai tướng Quy, Xà, tượng trưng cho sự trường tồn và sức mạnh, và Ngũ long thần tướng. Chân thân

Huyền Vũ

trong

Tứ Tượng

, theo Sơn Hải Kinh Huyền Vũ đứng cuối cùng làm chủ Phương Bắc, thần thú viễn cổ.

Lịch sử[

sửa

|

sửa mã nguồn

]

Theo tín ngưỡng dân gian Trung Hoa, tất cả vì sao đều di chuyển vị trí, riêng

sao Bắc Cực

là bất động, do đó được xem là ngôi sao tôn quý nhất. Do đó, họ đã thần thánh hóa ngôi sao này với chức vị “Bắc Đẩu Tinh quân“, do một vị thần “Huyền Thiên Thượng Đế” trấn giữ. Tên thật của ông là Chấp Minh, là vị thượng thần trấn giữ Phương Bắc Sơn Hải Giới, được biết với nhiều danh hiệu như Bắc Đế Chân Vũ Đế Quân, Chân Võ Đại Đế, Hắc Đế, Đãng Ma Thiên Tôn, Huyền Thiên Trấn Vũ,…

Truyền thuyết về thần Huyền Vũ xuất hiện vào khoảng đời

nhà Tuỳ

ở

Trung Quốc

, tương ứng với khi

Đạo giáo

phát triển hệ thống thần điện của mình. Đến khoảng năm Nguyên Phong

đời Tống

thì đổi thành Chân Vũ, và tên này được giữ nguyên tại

Trung Quốc

,

Đài Loan

cho đến nay.

Xem thêm: Bạo Quân Sủng Hậu

Truyền thuyết[

sửa

|

sửa mã nguồn

]

Truyền thuyết đầu tiên cổ đại nhất ghi chép lại nói về Huyền Vũ, Huyền Vũ mới đầu là một thánh thú sinh ra ở Sơn Hải Giới vào thời đại viễn cổ khai thiên lập địa, Sơn Hải Giới được biết đó một thế giới của Thần Ma nơi có rất nhiều dị thú, thần thú và những vị Thần Tiên lớn cũng được sinh ra ở nơi này. Sơ khai Huyền Vũ là một sinh vật mang giống như Rùa cổ đại, Rắn cuốn quanh… Về sau, thần thú hóa thành hình người rồi trở thành một vị Thần lỗi lạc trong chư Thần, thuộc về chòm sao

Tứ Tượng

(Thanh Long, Bạch Hổ, Chu Tước, Huyền Vũ). Đứng đầu mạnh nhất là

Thanh Long

, cuối cùng là

Huyền Vũ

. Trở thành một đấng Đế vương trị vì một vùng trời Phương Bắc.

Nhưng lại có một vài dị bản truyền thuyết truyền khẩu trong dân gian khác lại kể rằng

Ngọc Hoàng Thượng đế

trên thiên đình, vì muốn giúp trần thế, đã tách một thể phách của mình xuống trần, đầu thai vào nhà Tịnh Lạc quốc vương và Thiện Thắng hoàng hậu. Có thuyết khác nữa thì nói đó là thể phách thứ 28 của

Thái Thượng Lão Quân

đầu thai. Vị Thái tử khi sinh ra đã không muốn nối nghiệp làm vua, mà quyết tâm đi tu. Được

Diệu Lạc thiên tôn

dạy dỗ, Thái tử vào núi

Vũ Đương

tu hành, khi đạt được thần thông thì rạch bụng vứt bỏ

gan

và

ruột

rồi đi vân du về phương Bắc trừ yêu ma quỷ quái giúp dân. Không ngờ gan và ruột của thần biến thành yêu quái

Rùa

và

Rắn

làm hại dân quanh núi. Thần quay về thu phục hai yêu quái, trở thành hai vị tướng dưới trướng. Ngoài ra thần còn có năm vị tướng là năm con rồng đi theo. Thần được Ngọc Hoàng Thượng đế giao cho trấn giữ phương Bắc.

Tôn thờ[

sửa

|

sửa mã nguồn

]

Nơi tôn thờ chính là cung Ngọc Hư, núi

Vũ Đương

(Vũ Đang), tương truyền là nơi thần thành đạo và trú ngụ.

Triều Minh

của

Trung Quốc

phong thần là vị thần bảo hộ cho triều đại, nên dựng rất nhiều đền thờ các nơi để tôn thờ. Trên đỉnh núi Vũ Đương cũng dựng một toà điện toàn bằng đồng để thờ, gọi là Kim điện.

Tượng thần Chân Vũ thường được tạc thần đang ngồi, tay trái bắt quyết, tay phải chống lên thanh gươm. Thanh gươm chống lên lưng Rùa, có con rắn cuốn quanh.

Xem thêm: Xuyên Việt Thành Trúc Mã Pháo Hôi Của Vạn Nhân Mê-Chương 9: Trọ ở trường

Các danh xưng[

sửa

|

sửa mã nguồn

]

• Theo truyền thuyết về

  Tứ Đại Thánh Thú

  thì húy danh của Thần Huyền Thiên Trấn Vũ là Chấp Minh(執明). Dân gian thường gọi là Chân Vũ Đại Đế, Thần Trấn Vũ.

Ngoài ra Thánh Chân Vũ còn có rất nhiều danh xưng khác nhau như:

• Chân Vũ Tinh quân (真武星君)
• Chân Vũ Đại đế (真武大帝)
• Bắc Phương Chân Vũ Huyền Thiên Thượng đế (北方真武玄天上帝)
• Bắc Cực Huyền Thiên Thượng đế (北極玄天上帝)
• Huyền Thiên Thượng đế (玄天上帝)
• Huyền Vũ (玄武)
• Bắc Đế (北帝)
• Đế Công (帝公) (Teh Kong theo khẩu ngữ Phúc Kiến),
• Thượng đế Tổ sư (上帝祖師)
• Đãng Ma thiên tôn (蕩魔天尊)
• Trấn thiên Chân Vũ Linh ứng Hựu thánh Đế quân (鎮天真武靈應佑聖帝君)
• Hựu thánh Chân quân Huyền thiên Thượng đế (佑聖真君玄天上帝)
• Ngọc Hư Sư tướng
• Báo Ân sư tướng
• Phi phát sư tướng

Trấn Vũ cũng là vị thần bảo trợ cho

núi Vũ Đang

ở tỉnh

Hồ Bắc

, Trung Quốc. Trấn Vũ cũng là thần bảo trợ của những người nói

tiếng Mân Nam

, đặc biệt những người nguyên quán

Phúc Kiến

.

Tượng Trấn Vũ trong đền Quán Thánh .

Tập tin:TRấn vũ quán đồng thiên.jpg Tượng Trấn Vũ chùa Quán Huyền Thiên, Hà Nội

Tượng Bắc Cực Huyền Thiên Thượng đế tại Hồ Liên Trì , Tả Dinh , Cao Hùng , Đài Loan .

Tại Việt Nam[

sửa

|

sửa mã nguồn

]

Ở miền Bắc, thần được gọi là Trấn Vũ, được dân gian hoá thành vị thần giúp

An Dương Vương

trừ gà tinh, diệt cáo thành tinh ở

hồ Tây

. Thần được thờ ở nhiều nơi, như:

• Đền Quán Thánh

  , đ. Thanh Niên, Ba Đình, Hà Nội

• Chùa Huyền Thiên, 54 Hàng Khoai, Hoàn Kiếm, Hà Nội
• Quán Đồng Thiên (Chùa Kim Cổ), phố Đường Thành, Hoàn Kiếm, Hà Nội
• Huyền Thiên Đại Quán (Đền Sái), đ. Thuỵ Lôi, Thụy Lâm, Đông Anh, Hà Nội
• Đền Trấn Vũ ở Thạch Bàn, Long Biên
• Tiên Lữ Đường (Chùa Hang), QL1B, Chùa Hang, Đồng Hỷ, Thái Nguyên.

Ỡ miền Nam, thần thường được gọi là Bắc Đế hoặc Huyền Thiên Thượng Đế, là một vị phước thần được thờ phượng rộng rãi trong cộng đồng người Hoa. Một vài ngôi miếu tiêu biểu như:

• Bắc Đế Miếu, 18 Võ Đình Sâm, phường 6, thành phố Sóc Trăng, Sóc Trăng
• Bắc Đế Miếu, ấp Giồng Có, xã Tham Đôn, Mỹ Xuyên, Sóc Trăng
• Huyền Thiên Cung, DT31, khóm Biển Dưới, Vĩnh Phước, Vĩnh Châu, Sóc Trăng
• Bắc Đế Miếu, DT31, Vĩnh Tân, Vĩnh Châu, Sóc Trăng
• Hội Quán Quảng Đông, 68 Phạm Hồng Thái, Long Xuyên, An Giang
• Huyền Thiên Đế Miếu (Chùa Ông Bổn Xiêm Cán), DT31, Vĩnh Trạch Đông, thành phố Bạc Liêu, Bạc Liêu
• Bắc Đế Miếu, hẻm 31, chợ Tô Châu, Hà Tiên, Kiên Giang
• Hội Quán Nghĩa An, 14 Nguyễn Du, Rạch Giá, Kiên Giang
• Bắc Đế Miếu Tắc Cậu, xã Bình An, Châu Thành, Kiên Giang
• Bắc Đế Miếu, đường Xuân Định, Xuân Bảo, Cẩm Mỹ, Đồng Nai
• Phước Thọ Đường (Chùa Ông Bổn chợ Búng), Hưng Định, Thuận An, Bình Dương
• Phước Nghĩa Đường, Lái Thiêu, Thuận An, Bình Dương
• Phước Nghĩa Đường, Tân Phước Khánh, Tân Uyên, Bình Dương
• Phước Võ Điện Bà Lụa, đ. Nguyễn Tri Phương, Chánh Nghĩa, Thủ Dầu Một, Bình Dương.

Tại

cố đô Hoa Lư

còn có

thần Thiên Tôn

với sự tích gần giống thần Trấn Vũ, đã được địa phương hóa trở thành một vị thần gắn với vùng đất này, được coi là vị thần trấn đông

Hoa Lư tứ trấn

và hiện có 7 nơi thờ thần ở quanh Thành phố Ninh Bình.

Xem thêm: Thí Thiên Đao – ThuVienBao Audiobooks

Xem thêm[

sửa

|

sửa mã nguồn

]

• Thần Thiên Tôn

Tham khảo[

sửa

|

sửa mã nguồn

]

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Trấn Vũ .